sabah bab6

Malaysia pada masa akan datang.

Reaksi Kepada Tuntutan Bertindih

Dari segi tuntutan bertindih, isu ini didapati tidak akan berhenti setakat ini sahaja

kerana Malaysia akan pasti berhadapan dengan tuntutan lain dengan negara jiran,

Indonesia dan Filipina. Penemuan telaga minyak dan gas baru bakal dicabar oleh

negara jiran yang akan menuntut kawasan ini sebagai milik mereka. Walaupun

Malaysia telah meratifikasi UNCLOS pada 14 Oktober 1996 tetapi kerana tafsiran

berbeza terhadap regim kelautan ini telah tidak dapat mengelakkan tuntutan

bertindih negara-negara jiran . Bahkan sebelum ini Peta Baru Malaysia 1979, tidak

diterima oleh banyak negara termasuk Indonesia. Pada masa yang sama Unit

Maritim, di Wisma Putra perlu diperlengkapkan dengan pakar perundangan serta

profesional yang boleh membantu Malaysia dalam sebarang tuntutan bertindih

pada masa akan datang. Hal ini kerana Malaysia masih mempunyai banyak

tuntutan bertindih dengan negara jiran seperti Singapura, Thailand, Vietnam,

Indonesia, Brunei, China dan Filipina.

Bahkan agensi-agensi kerajaan sepatutnya lebih bersifat terbuka dalam

menangani isu tuntutan bertindih. Pada ketika ini agensi-agensi ini kelihatan

banyak merahsiakan kerja-kerja yang berkaitan dengan tuntutan bertindih. Sikap

terbuka perlu bagi memberikan informasi kepada masyarakat tentang isu yang

cukup penting dihadapi oleh negara.

Kaedah Diplomasi dalam Isu Tuntutan Bertindih

Reaksi Jakarta dalam isu Ambalat hampir menggugat hubungan rapat yang telah

dijalin oleh pemimpin kedua-dua buah negara, Pak Lah- Susilo. Walau

bagaimanapun kedua-dua pemimpin berjaya mengendurkan ketegangan dengan

mewujudkan saluran komunikasi dan berjanji untuk menggunakan diplomasi

dalam mengatasi isu yang berbangkit. Pak Lah telah mengutuskan Menteri Luar,

Dato’ Syed Hamid Albar ke Jakarta bertemu Presiden Susilo. Satu pertemuan telah

dihasilkan dengan kedua-dua pihak berjanji untuk membincangkan isu tersebut

bersama. Dalam hal ini pendirian Pak Lah yang telah meminta media Malaysia

supaya tidak mensensasikan isu dilihat sebagai satu usaha Kuala Lumpur untuk

mengurangkan ketegangan dalam menangani isu yang dihadapi.

Peranan Malaysia Sebagai Orang Tengah Dalam Pergolakan Di Selatan

Filipina

Pergolakan yang sentiasa berlaku di selatan Filipina memerlukan Malaysia

membantu menangani masalah yang timbul. Wujud dua sebab Malaysia perlu

berbuat demikian. Pertama, dapat menghalang kebanjiran penduduk Islam Filipina

yang sudah tentu akan melarikan diri ke Sabah jika kekacauan bertukar menjadi

konflik. Kedua, dapat menyakinkan Manila bahawa Kuala Lumpur tidak memihak

kepada penduduk Islam dalam pergolakan di selatan Filipina. Hal ini kerana

selama ini Kuala Lumpur dilihat sering melindungi Kumpulan Moro bergerak di

negara ini. Namun keadaan ini berubah apabila Kuala Lumpur telah menyerahkan

Nur Misuari kepada Manila setelah gagal dalam pemberontakan pada tahun 2003.

Peranan yang dimainkan oleh Kuala Lumpur dalam menemukan kedua-dua pihak

yang bertelingkah iaitu, Manila dan kumpulan MILF telah berjaya menampakkan

hasil yang positif. Walaupun usaha ini telah dirintis oleh Indonesia, namun,

Malaysia telah mengambilalih peranan tersebut pada tahun 2001 apabila Presiden

Aroyo telah meminta Malaysia untuk menyelaraskan perundingan damai antara

Kerajaan Filipina dan MILF.50 Walaupun pihak-pihak terbabit telah beberapa kali

gagal mencapai persetujuan, satu perjanjian telah dimetrai pada 16 hb Oktober 2003

di Putrajaya. Sejak itu Kuala Lumpur telah berjaya membawa kedua-dua pihak

untuk rundingan yang telah diadakan di Malaysia. Pertemuan terbaru di Port

Dickson pertengahan April 2005 telah berjaya ditangani seperti isu tanah pesaka.

Di samping itu, Malaysia bersama Brunei telah berjaya memainkan peranan sebagai

pasukan pemantau di kawasan-kawasan yang dikuasai MILF bagi memastikan

semua pihak mematuhi gencatan senjata.

Reaksi Kepada Larangan Melawat Malaysia

Ekoran berlakunya penculikan di Pulau Sipadan dan Pandanan pada tahun 2000

dan diikuti oleh pengeboman di Bali pada Oktober 2002, Amerika Syarikat serta

sekutunya telah mengeluarkan larangan kepada rakyat mereka daripada

mengunjungi Malaysia serta beberapa buah negara di rantau ini. Larangan ini

memberi dua implikasi penting, pertama betapa pihak berkuasa gagal

meningkatkan tahap keselamatan di negara ini dan kedua, hal ini meninggalkan

impak negatif kepada industri pelancongan.

Malaysia telah membantah larangan yang dikeluarkan ini. Menteri Luar,

Dato’ Syed Hamid Albar telah menjelaskan bahawa Malaysia cukup selamat untuk

dilawati oleh pelancong dari luar malah segala langkah-langkah keselamatan telah

diambil terutama selepas insiden Sipadan dan Pandanan. Malah untuk

membuktikan kebenaran ini, bekas duta Amerika Syarikat ke Malaysia, Puan Marie

Huhtala telah diundang melawat Sabah pada 10 April 2004.52 Hasil daripada

lawatan tersebut Huhtala telah menjelaskan bahawa Sabah selamat untuk dilawati

Harapan Baru BIMP-EAGA (BRUNEI-INDONESIA-MALAYSIA-PHILIPPINESEAST ASIAN GROWTH AREA)

Sekiranya keamanan dapat dicapai di selatan Filipina, hal ini sudah tentu

menjanjikan harapan kepada wilayah yang jauh ketinggalan ini. Berbanding

wilayah lain di Filipina, Mindanao merupakan wilayah yang paling mundur dari

segala segi, misalnya infrastrukturnya, aktiviti ekonominya mahupun

penduduknya yang dianggap paling miskin di Filipina. Oleh itu wilayah ini sangat

memerlukan pelaburan dari luar untuk membangunkan kawasan ini.

BIMP-EAGA yang telah digerakkan ideanya oleh Fidel Ramos pada tahun

Mac 1994 yang melibatkan kawasan di Brunei, Sabah, Sarawak, Mindanao dan

Manado.53 Idea ini berasaskan kepada idea segi tiga pertumbuhan yang telah

berjaya dilaksanakan oleh SIJORI (Singapura, Johor dan Riau) dan Kawasan Segi

Tiga Selatan China pada tahun 1980-an. Sejak 1997, sebanyak USD 27 juta telah

dilaburkan dan sebahagian besarnya oleh pelabur dari Malaysia di Mindanao dan

Palawan. Tiga bidang yang telah berjaya dicapai setakat ini oleh BIMP-EAGA

ialah mewujudkan hubungan udara dan laut di samping pelancongan. Dalam hal

ini para pelabur Malaysia boleh melabur dalam sektor pelancongan, perikanan dan

perladangan. Sektor-sektor ini menjanjikan pulangan yang lumayan jika berjaya.

Walau bagaimanapun apabila disebut pelaburan, satu daripada kriteria pelabur

ialah kemampuan wilayah ini yang boleh menjanjikan pelaburan yang selamat.

Hal ini berdasarkan pengalaman lalu, ramai pelabur Malaysia yang gagal dalam

pembabitan mereka di Mindanao. Kegagalan ini dikaitkan dengan perbezaan

budaya serta tiada rakan kongsi dari selatan Filipina yang boleh diharapkan.

Biarpun bermasalah, pelabur Malaysia diharap dapat belajar daripada kesilapan

lalu untuk mengatur strategi baru supaya pelaburan kali ini akan berjaya.

Persoalannya mengapa pelaburan dari Malaysia penting? Dua sebab

kepentingannya ialah, pertama pelaburan ini diharap akan mewujudkan peluang

pekerjaan kepada penduduk tempatan dan kedua, pelaburan ini akan dapat

mengelakkan penghijrahan mereka ke Sabah pada masa akan datang.

Keperluan Dasar Tegas Terhadap PTI

Satu perkara yang cukup ketara dalam memperkatakan pendatang ialah dasar yang

ada terhadap PTI. Dasar yang ada kelihatan tidak tegas serta longgar. Beberapa

contoh boleh diberikan. Misalnya dalam tempoh tiga tahun, Malaysia telah

mengadakan tiga kali program pengampunan iaitu pada tahun 2002 dan terakhir

ialah pada Mac 2005 (sepatutnya Disember 2004). Kekerapan mengadakan

program besar seperti ini boleh menghantar isyarat yang salah kepada PTI bahawa

kerajaan Malaysia boleh bertoleransi dalam perkara ini. Walhal sebaliknya ada

sebab perkara ini berlaku. Kita tidak mahu kesempatan ini diambil oleh PTI untuk

kepentingan mereka seperti kembali memasuki Malaysia secara sah atau

menggalakkan mereka untuk memasuki semula secara haram dan kemudian

menunggu program pengampunan diadakan semula. Sepatutnya program

pengampunan memberi peluang keluar kepada PTI secara sah tetapi bukannya

untuk kembali semula ke negara ini.

Begitu juga peraturan yang sedia ada yang cuba menghalang kemasukan

semula PTI ke negara ini yang dilihat gagal. Paling ketara ialah hukuman sebatan

rotan yang dikenakan ke atas PTI yang dilihat gagal menjadi deteren menghalang

mereka untuk memasuki semula Malaysia secara haram. Perkara yang sama juga

turut berlaku kepada para majikan yang menggaji PTI sama ada sebagai pembantu

rumah mahupun pekerja. Mengenakan hukuman denda walau besar mana

sekalipun dilihat tidak akan menghalang para majikan untuk tidak menggaji PTI.

Apa yang diperlukan ialah dengan turut merotan majikan kerana hanya dengan

cara ini akan dapat menghalang mereka daripada terus menggaji PTI.

Dalam usaha untuk menghalang merebaknya penyakit yang dibawa oleh PTI

ke negara ini, langkah yang telah diambil oleh pihak berkuasa dengan

meruntuhkan rumah-rumah haram milik PTI di kawasan setinggan sangat dialualukan. Hal ini kerana kawasan ini di dapati menjadi sarang kepada penyakit.

Kawasan kampung air yang didiami oleh PTI kelihatan cukup kotor dengan

pembuangan sampah sarap serta najis dibuang terus ke laut merupakan punca

merebaknya penyakit berjangkit seperti taun. Sejak operasi meruntuhkan rumah

haram milik PTI pada tahun 2002, PTI tidak lagi membuat penempatan sesuka hati

seperti sebelum ini. Oleh itu usaha perlu dipergiatkan lagi supaya penempatan

kampung air ini dapat dibersihkan pada masa akan datang.

Pihak berkuasa perlu menangani isu pelacuran dengan lebih tegas lagi. Hal

ini kerana PTI didapati melanggani pelacur. Penyebaran penyakit seperti AIDS,

HIV dan hepatitis didapati daripada kedua-dua pihak sama ada PTI kepada pelacur

atau sebaliknya. Kegagalan menangani masalah pelacuran boleh menimbulkan

bencana jika tidak ditangani dengan segera.

Cinta Pada Negara?

Perasaan sayang pada negara perlu dipupuk dalam kalangan penduduk keturunan

Filipina dan Indonesia. Peribahasa di mana bumi dipijak di situ langit dijunjung

perlu disemai dalam kalangan mereka. Bagi mereka yang bekerja sebagai anggota

kerajaan mereka perlu diikat dengan janji untuk tidak membocorkan rahsia

kerajaan. Dengan cara ini baru kesetiaan mereka kepada negara ini dapat

dipertahankan.

Kesimpulan

Berdasarkan kepada perbincangan di atas jelaslah bahawa Sabah sebenarnya

berhadapan dengan pelbagai masalah keselamatan samada dari dalam dan luar

dan ini secara tidak langsung mengancam kedaulatan Malaysia keseluruhannya.

Filipina dan Indonesia merupakan dua negara yang boleh menimbulkan ancaman

terhadap keselamatan Sabah. Ancaman dari Filipina boleh datang dari

perlanunan/mundu, pergolakan politik yang sentiasa berlaku di selatan Filipina

serta pendatang tanpa izin. Dari Indonesia pula dalam bentuk tuntutan bertindih

serta pendatang tanpa izin. Dalam hal ini, walaupun isu ini lebih tertumpu kepada

negeri Sabah, namun jalan penyelesaiannya tidak akan dapat dicapai tanpa

kemahuan kerajaan pusat. Di pihak pusat pula, ia perlu bijak dalam menyelesaikan

isu ini. Selain mempertimbangkan soal keselamatan, di satu sudut lain, kerajaan

perlu melihat isu ini daripada aspek ekonomi dan sebagainya. Oleh itu, adalah

dicadangkan melihat bahawa jalan penyelesaian ke atas isu ini memerlukan kepada

pendekatan rundingan dan diplomasi memandangkan ia melibatkan negara jiran.

Diplomasi telah digunakan dengan jayanya dalam konteks Indonesia. Ketegangan

dalam isu Ambalat telah dileraikan melalui penggunaan diplomasi. Malah keduadua Jakarta dan Kuala Lumpur juga mampu menangani isu pendatang tanpa izin

dengan baik. Sebaliknya, sehingga kini Kuala Lumpur masih berhadapan dengan

kesukaran dalam mencari penyelesaian dengan Manila dalam isu pendatang tanpa

izin. Malah isu seperti lanun/mundu atau pergolakan politik di selatan Filipina

merupakan antara beberapa isu meskipun sukar dibendung tetapi dengan

kerjasama rapat kedua buah negara boleh ditangani dengan baik. Hanya melalui

pendekatan seperti ini, integriti Malaysia akan terjamin dan dalam masa yang sama

kepentingan nasional Malaysia akan terus terpelihara.